Τελ. ενημέρωση:
24-Apr-2007

ΣΚΟΠΟΣ Ο σύνθετος χαρακτήρας των θεραπευτικών μέσων αντιμετώπισης της HIV-νόσου και των πολλαπλών εκδηλώσεών της οδηγεί συχνά σε ποικίλης βαρύτητας ανεπιθύμητες ενέργειες. Μεταξύ αυτών, οι αντιδράσεις υπερευαισθησίας σε φαρμακευτικές ουσίες, όπου και κατατάσσονται τα φαρμακευτικά εξανθήματα, είναι αρκετά συχνές και δυνητικά δυσχεραίνουν τη θεραπευτική παρέμβαση.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Μελετήθηκαν το είδος και οι σχετικές συχνότητες εμφάνισης φαρμακευτικών εξανθημάτων σε ασθενείς με HIV-λοίμωξη, ανάλογα με το είδος της θεραπείας. Το δείγμα της μελέτης περιελάμβανε 1096 ασθενείς.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Καταγράφηκαν συνολικά 149 φαρμακευτικά εξανθήματα σε 126 ασθενείς (11,5%). Συχνότερος τύπος εμφάνισης ήταν το διάσπαρτο μικροκηλιδώδες ή κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα (75,1%). Σπανιότερα, η αντίδραση εμφανίστηκε υπό μορφή κνίδωσης (10%), ως πολύμορφο ερύθημα (2%), ως σύνδρομο Stevens-Johnson (3,3%), ως σύνδρομο Lyell (2,7%) ή υπό άλλη μορφή. Συχνότερα ενοχοποιούμενα φάρμακα ήταν οι μη νουκλεοσιδικοί αναστολείς της ανάστροφης μεταγραφάσης (NNRTIs), που προκάλεσαν 41 εξανθήματα σε 327 ασθενείς στους οποίους χορηγήθηκαν (12,5%). Ακολούθησαν οι σουλφοναμίδες (11,5%). Εξαιρετικά σπάνια ήταν η ευαισθησία στους νουκλεοσιδικούς αναστολείς της ανάστροφης μεταγραφάσης (0,88%) και στους αναστολείς πρωτεάσης (0,73%). Βαρύτερες ήταν οι εκδηλώσεις από NNRTIs, που ευθύνονταν, μεταξύ άλλων, για 3/5 περιπτώσεις συνδρόμου Stevens-Johnson.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι αλλεργικές αντιδράσεις σε φάρμακα είναι ιδιαίτερα συχνές στο έδαφος της HIV-λοίμωξης. Πριν από την εποχή των συνδυασμένων αντιρετροϊικών θεραπειών υπερείχαν οι αντιδράσεις στην κοτριμοξαζόλη και σε άλλα φάρμακα χορηγούμενα για αντιμετώπιση των λοιμώξεων, ενώ σήμερα κυριαρχούν τα εξανθήματα τα οφειλόμενα σε NNRTIs και ιδιαίτερα στη νεβιραπίνη. Η εμφάνιση σοβαρών, απειλητικών για τη ζωή αντιδράσεων δεν είναι σπάνια, σχετίζεται όμως με το είδος του φαρμάκου.

Λέξεις ευρετηρίου: HIV, NNRTIs, Σουλφοναμίδες, Σύνδρομο Lyell, Φαρμακευτικό εξάνθημα.