Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής

Τελ. ενημέρωση:

01-Aug-2025

Αρχ Ελλ Ιατρ, 42(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2025, 631-641

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Η γνώση, ο φόβος και τα κίνητρα ως επιδραστικοί παράγοντες εμβολιασμού
έναντι της νόσου COVID-19 σε διαβητικούς ασθενείς

I. Ευστρατίου,¹ Α. Ρόδη-Μπουριέλ,² Σ. Πλακάς,¹ Π. Γαλάνης,³ Θ. Αδαμακίδου,⁴ Σ. Παρισσόπουλος,¹ Μ. Κίτσου,¹ Χ. Τσίου¹
¹Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα
²Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τρίπολη
³Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
⁴Ερευνητικό Εργαστήριο Κατ' Οίκον Νοσηλείας, Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση του επιπέδου των γνώσεων, του φόβου και των κινήτρων όσον αφορά στη νόσο COVID-19 και στον προληπτικό εμβολιασμό, καθώς και η συσχέτιση των συγκεκριμένων παραγόντων με την εμβολιαστική κάλυψη σε πληθυσμό διαβητικών ασθενών.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Διεξήχθη συγχρονική μελέτη με δείγμα ευκολίας 554 διαβητικούς ασθενείς. Οι συμμετέχοντες −από τον Δεκέμβριο του 2021 μέχρι τον Μάιο του 2022− προσεγγίστηκαν είτε διά ζώσης σε διαβητολογικό εξωτερικό ιατρείο δημόσιου νοσοκομείου, είτε διαδικτυακά μέσω συλλόγων διαβητικών ασθενών. Για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε ένα ερωτηματολόγιο γνώσεων 12 ερωτήσεων, η κλίμακα φόβου για τον κορωνοϊό (Fear of COVID-19 Scale, FCV-19S) και η κλίμακα κινητοποίησης για τον εμβολιασμό έναντι της νόσου COVID-19 (Motors of COVID-19 Vaccination Acceptance Scale, MoVac-COVID19S). Ο συντελεστής εσωτερικής συνέπειας Cronbach's alpha για κάθε ένα από τα ερωτηματολόγια ήταν >0,7, γεγονός που δηλώνει αποδεκτή αξιοπιστία. Εφαρμόστηκαν όλοι οι κανόνες ηθικής και δεοντολογίας που διέπουν την έρευνα σε ασθενείς.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Οι συμμετέχοντες είχαν σχετικά με τη νόσο COVID-19 ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης 92,4%, επίπεδο γνώσεων μέτριο προς υψηλό (μέση τιμή: 8,4±2,4), επίπεδα φόβου μέτρια (μέση τιμή: 19,1±5,7) και επίσης μέτριο βαθμό κινήτρων (μέση τιμή: 5,1±1,4). Μέσω της πολυμεταβλητής λογιστικής παλινδρόμησης διαπιστώθηκε ότι η εμβολιαστική κάλυψη έναντι της νόσου COVID-19 συσχετίστηκε θετικά με έλλειψη διαβητικών επιπλοκών (p<0,001), λιγότερο φόβο (p<0,001) και αυξημένα κίνητρα υπέρ του εμβολιασμού (p<0,001).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η υψηλή εμβολιαστική κάλυψη έναντι της νόσου COVID-19 λειτούργησε ευεργετικά σε διαβητικούς ασθενείς. Με βάση τα οφέλη του εμβολιασμού προτείνεται −μετά το πέρας της πανδημίας− μια συνεχιζόμενη επαγρύπνηση του κρατικού μηχανισμού, με σκοπό την πολύπλευρη υποκίνηση και την ενδυνάμωση των διαβητικών για την τήρηση των εκάστοτε συστάσεων της εθνικής επιτροπής εμβολιασμού.

Λέξεις ευρετηρίου: Γνώσεις, Διαβήτης, Εμβολιασμός, Κίνητρο, COVID-19, Φόβος.