Τελ. ενημέρωση:

   25-Jul-2025
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 42(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2025, 594-603

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Φωτίζοντας το ιατρικό "gaslighting"* και την επίπτωσή του στην ασφάλεια των ασθενών

Β. Καπάκη,1 Ν. Κοτσόπουλος2
1Ινστιτούτο Αγρο-διατροφής και Επιστημών Ζωής, Πανεπιστημιακό Κέντρο Έρευνας και Καινοτομίας, ΠΑΚΕΚ-ΕΛΜΕΠΑ, Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο, Ηράκλειο, Κρήτη,
2Global Market Access Solutions, Geneva, Ελβετία

Η παρούσα περιγραφική ανασκόπηση διερευνά την έννοια του ιατρικού "gaslighting" και τις πιθανές επιπτώσεις του στην ασφάλεια των ασθενών, όπως μη ύπαρξη-καθυστερημένη-ελλιπής διάγνωση, καθυστερημένη θεραπεία και ανεπαρκή αποτελέσματα υγείας, ως αποτέλεσμα της αποτυχίας των επαγγελματιών υγείας να αλληλοεπιδράσουν αποτελεσματικά με τους ασθενείς τους. Το "gaslighting" έχει αναγνωριστεί ως μια μορφή συναισθηματικής και ψυχολογικής κακοποίησης που δεν συνεπάγεται σωματική βλάβη, αλλά προκαλεί στο θύμα αίσθημα φόβου, απομόνωσης ή ελέγχου. Τα διαρκή ψέματα και οι παρανοήσεις, η χειραγώγηση της πραγματικότητας, η αντιμετώπιση ως αποδιοπομπαίου τράγου και ο εξαναγκασμός είναι οι κύριες τεχνικές που χρησιμοποιούν οι "gaslighters" για να επιβάλλουν σύγχυση και αναταραχή στους "gaslightees". Το ιατρικό "gaslighting" είναι μια ύπουλη μορφή χειραγώγησης, η οποία μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες. Οι "gaslighters" εμφανίζουν συγκρίσιμα χαρακτηριστικά με άτομα με ναρκισσιστικές ή αντικοινωνικές διαταραχές προσωπικότητας, με στόχο να αποκτήσουν επιβεβαίωση και να ενισχύσουν την εξουσία τους. Τα άτομα τα οποία είναι υπέρβαρα, ηλικιωμένα, αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής ή σωματικής υγείας, που αναγνωρίζονται ως γυναίκες ή ανήκουν σε κοινότητες ΛΟΑΤΚΙΑ+ ή Μαύροι, Αυτόχθονες, Έγχρωμοι, μπορεί να είναι περισσότερο ευάλωτοι στο ιατρικό "gaslighting". Η αναγνώριση του ιατρικού "gaslighting" είναι σημαντική για την πρόληψη λανθασμένης διάγνωσης και τη βελτίωση της φροντίδας υγείας. Η ενισχυμένη ενδυνάμωση των ασθενών συνδέεται στενά με βελτιωμένα αποτελέσματα υγείας, συνολική ευημερία, αποτελεσματική αυτοφροντίδα, βελτιωμένη κατάσταση υγείας και ποιότητα ζωής. Η ενεργοποίηση των ασθενών απαιτεί οι ασθενείς να διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις, δεξιότητες και αυτοπεποίθηση για να αναλάβουν την υγεία τους και να κατανοήσουν τον ρόλο τους στη διαδικασία φροντίδας υγείας. Η ασθενοκεντρική φροντίδα που περιλαμβάνει την προώθηση αποτελεσματικής επικοινωνίας μεταξύ ασθενών και επαγγελματιών υγείας, την ανταλλαγή πληροφοριών βασισμένων σε ενδείξεις για την ενημέρωση των ασθενών, των φροντιστών και της ομάδας υγειονομικής περίθαλψης σχετικά με τις θεραπευτικές επιλογές και τη συμμετοχή σε κοινή λήψη αποφάσεων, μειώνει την πιθανότητα ιατρικού "gaslighting".

Λέξεις ευρετηρίου: Επαγγελματίες υγείας, Ιατρικό "gaslighting", Κακοποίηση, Περιβάλλον φροντίδας υγείας, Χειραγώγηση.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής