Τελ. ενημέρωση:
   09-Mar-2024
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 41(2), Μάρτιος-Απρίλιος 2024, 245-250

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Μία ερώτηση για την εκτίμηση της εξουθένωσης είναι ένα αξιόπιστο
και έγκυρο εργαλείο για τη μέτρηση της επαγγελματικής εξουθένωσης

Π. Γαλάνης,1 Α. Κατσιρούμπα,1 Ε. Βράκα,2 Ο. Σίσκου,3 Ο. Κωνσταντακοπούλου,4 Θ. Κατσούλας,5 Π. Γάλλος,5 Δ. Καϊτελίδου4
1Εργαστήριο Κλινικής Επιδημιολογίας, Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα,
2Τμήμα Ακτινολογίας, Νοσοκομείο Παίδων «Π. & Α. Κυριακού», Αθήνα,
3Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Πειραιάς,
4Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα,
5Εργαστήριο Οργάνωσης και Αξιολόγησης Υπηρεσιών Υγείας, Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

ΣΚΟΠΟΣ Η εκτίμηση της αξιοπιστίας και της εγκυρότητας μίας μόνο ερώτησης για τη μέτρηση της εξουθένωσης σε ένα δείγμα νοσηλευτών στην Ελλάδα.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Διεξήχθη διαδικτυακά μια συγχρονική μελέτη με 963 νοσηλευτές στην Ελλάδα. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2022. Μετρήθηκαν δημογραφικά και επαγγελματικά χαρακτηριστικά των νοσηλευτών, όπως το φύλο, η ηλικία, η ύπαρξη χρόνιου νοσήματος, η κατάσταση της υγείας, τα έτη προϋπηρεσίας και η εργασία σε κλινική/μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ) για ασθενείς με COVID-19. Για τη μέτρηση της επαγγελματικής εξουθένωσης χρησιμοποιήσαμε μια ερώτηση για την εκτίμηση της εξουθένωσης (single item burnout, SIB) και το ερωτηματολόγιο Copenhagen Burnout Inventory (CBI). Επί πλέον, χρησιμοποιήσαμε την κλίμακα COVID-19 burnout scale (COVID-19-BS) για να μετρήσουμε την εξουθένωση των νοσηλευτών κατά τη διάρκεια της πανδημίας και το ερωτηματολόγιο Patient Health Questionnaire-4 (PHQ-4) για τη μέτρηση του άγχους και της κατάθλιψης των νοσηλευτών.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ο συντελεστής ενδοταξικής συσχέτισης μεταξύ των δύο μετρήσεων του SIB στη μελέτη ελέγχου-επανελέγχου ήταν 0,986, γεγονός που δηλώνει εξαιρετική αξιοπιστία του SIB. Βρέθηκε υψηλή συσχέτιση ανάμεσα στο CBI και στο SIB (p<0,001), μέτρια συσχέτιση ανάμεσα στο PHQ-4 και στο SIB (p<0,001) και μικρή έως μέτρια συσχέτιση ανάμεσα στο COVID-19-BS και στο SIB (p<0,001). Επομένως, η συγκλίνουσα εγκυρότητα του SIB ήταν εξαιρετική. Επί πλέον, βρέθηκε ότι το SIB είχε υψηλή διακριτική ικανότητα. Πιο συγκεκριμένα, οι νοσηλευτές που έπασχαν από κάποιο χρόνιο νόσημα, οι νοσηλευτές με πολύ κακή/κακή/μέτρια κατάσταση υγείας και οι νοσηλευτές οι οποίοι εργάζονταν σε κλινική/ΜΕΘ για ασθενείς με COVID-19 είχαν υψηλότερα επίπεδα εξουθένωσης σύμφωνα με το SIB (p<0,001 σε όλες τις περιπτώσεις). Επί πλέον, βρέθηκε θετική συσχέτιση ανάμεσα στα έτη προϋπηρεσίας και στη βαθμολογία στο SIB (συντελεστής συσχέτισης=0,13, p<0,001).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το SIB είναι ένα σύντομο, αξιόπιστο και έγκυρο εργαλείο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε προσυμπτωματικό επίπεδο για την αναγνώριση των ατόμων που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο να εμφανίσουν εξουθένωση.

Λέξεις ευρετηρίου: Εγκυρότητα, Εργασία, Ερώτηση μέτρησης της εξουθένωσης, COVID-19 burnout scale, Copenhagen Burnout Inventory, Patient Health Questionnaire-4.

© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής