Τελ. ενημέρωση: |
||
31-Jul-2022
|
Αρχ Ελλ Ιατρ, 39(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2022, 482-490 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Επιγενετική και μεταβολικό σύνδρομο Γ. Μπέλλος,1 Λ. Κοκολάτου,1 Σ. Λιάππα,1 Α. Παπαζαφειροπούλου,2 Α. Μελιδώνης3 |
Το μεταβολικό σύνδρομο είναι ένα σύνολο μεταβολικών διαταραχών με ολοένα αυξανόμενο επιπολασμό και σημαντικές συνοδές επιπλοκές. Πολλαπλοί γενετικοί, περιβαλλοντικοί και επιγενετικοί παράγοντες ενέχονται στην εμφάνισή του, με τους τελευταίους να αποτελούν πεδίο συνεχιζόμενης έρευνας λόγω του αναγνωρισμένου πλέον ρόλου τους τόσο στη διατήρηση της υγείας όσο και στην εκδήλωση νόσου. Οι καλύτερα έως τώρα μελετημένοι επιγενετικοί μηχανισμοί αφορούν στη μεθυλίωση του DNA, στην τροποποίηση των ιστονών και στον ρόλο που διαδραματίζουν τα μη κωδικοποιούντα RNAs ως ρυθμιστές βασικών κυτταρικών διαδικασιών. Σημεία αναφοράς αποτελούν αφ' ενός η αμφίδρομη επικοινωνία και αλληλορρύθμιση των επιγενετικών τροποποιήσεων που θα οδηγήσουν στη δημιουργία του επιγενετικού προφίλ και αφ' ετέρου η επιγενετική κληρονομικότητα. Στον επιγενετικό προγραμματισμό φαίνεται ότι διαδραματίζουν ρόλο μικρο- και μακροθρεπτικά συστατικά, η σωματική άσκηση και γενικά ο τρόπος ζωής, καθώς και περιβαλλοντικοί ενδοκρινικοί διαταράκτες. Η επιγενετική κληρονομικότητα φαίνεται να ακολουθεί διαγενεαλογικό ή διαγενεακό πρότυπο μέσω των επιμεταλλάξεων που κληροδοτούνται στους απογόνους και χαρακτηρίζεται από πλαστικότητα. Τα παραπάνω οδήγησαν στην ανάδειξη επιγενετικών στόχων που μέσα από τη χρήση βιοδεικτών και επιφαρμάκων θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην πρόληψη, στην έγκαιρη διάγνωση και στην εφαρμογή στοχευμένων προσωποποιημένων θεραπειών σε πρώιμα στάδια της νόσου και επί πλέον θα στερούνταν τις ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρούνται στη συνήθη αγωγή.
Λέξεις ευρετηρίου: Επιγενετικοί μηχανισμοί, Επιγενετικοί στόχοι, Επιφάρμακα, Μεταβολικό σύνδρομο.