Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής

Τελ. ενημέρωση:

27-Feb-2019

Αρχ Ελλ Ιατρ, 36(2), Μάρτιος-Απρίλιος 2019, 245-253

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Εγκυρότητα και αξιοπιστία της ελληνικής έκδοσης του πολυδιάστατου ερωτηματολογίου κόπωσης MFI-20 σε πάσχοντες από αιμοσφαιρινοπάθειες

Ε. Ασλάνη,^1,2 Π. Ανδριόπουλος,² Α. Καττάμης,³ Γ. Λυράκος,^1,2,4 Μ. Τσιρώνη²
¹Μονάδα Μεταγγίσεων Μεσογειακής Αναιμίας, Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας «Άγιος Παντελεήμων», Νίκαια, Πειραιάς
²Τμήμα Νοσηλευτικής, Σχολή Ανθρώπινης Κίνησης και Ποιότητας Ζωής, Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Σπάρτη
³Α΄ Παιδιατρική Κλινική, Νοσοκομείο Παίδων «Αγία Σοφία», Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
⁴Ψυχιατρικός Τομέας, Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας «Άγιος Παντελεήμων», Νίκαια, Πειραιάς

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση της αξιοπιστίας και της εγκυρότητας του MFI-20 σε ασθενείς με αιμοσφαιρινοπάθειες. Επί πλέον, αξιολόγηση των ψυχομετρικών ικανοτήτων του MFI-20 αναφορικά με τη χρήση του ως συμπληρωματικού διαγνωστικού εργαλείου στην κόπωση της θαλασσαιμίας.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Οι ψυχομετρικές ιδιότητες που αξιολογήθηκαν περιλάμβαναν την εσωτερική συνοχή και την εγκυρότητα περιεχομένου. Το MFI-20 χορηγήθηκε μαζί με έντυπο συγκατάθεσης. Το δείγμα μελέτης αποτέλεσαν δύο διαγνωστικές ομάδες: ασθενείς που ανέφεραν υπάρχουσα κόπωση (n=219) και ασθενείς χωρίς κόπωση (n=63). Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν το MFI-20 μαζί με το θερμόμετρο EuroQuol 5D, σχετικά με την παρούσα υγεία και την κλίμακα άγχους, κατάθλιψης και stress 21 ερωτήσεων (DASS21). Αξιολογήθηκαν οι πέντε υποκλίμακες του MFI-20, χρησιμοποιώντας διάφορα κριτήρια: Συσχετισμοί μεταξύ ερωτήσεων, διορθωμένες συσχετίσεις μεταξύ των ερωτημάτων, εσωτερική αξιοπιστία συνάφειας (συντελεστής Cronbach's α), εγκυρότητα κατασκευής, διακριτική εγκυρότητα (σε σχέση με την ύπαρξη ή μη κόπωσης) μέσω συσχετίσεων με το θερμόμετρο του EuroQoL 5D και το ερωτηματολόγιο DASS21.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Οι μέσοι συσχετισμοί ανάμεσα στα ερωτήματα κυμάνθηκαν από 0,25–0,53, γεγονός ενδεικτικό ότι δεν υπήρχε πρόταση που να μη φορτίζει επαρκώς. Οι συνολικές συσχετίσεις με διόρθωση για όλες τις υποκλίμακες του MFI-20 ήταν >0,30 και ο συντελεστής του Cronbach's α φανέρωσε ένα αποδεκτό επίπεδο 0,70 και πάνω για όλους τους παράγοντες εκτός από τη σωματική κόπωση (α=0,676). Η ανάλυση παραγόντων έδειξε ότι υπήρχε πολυπλοκότητα ανάμεσα στους παράγοντες. Το MFI-20 διέκρινε σαφώς μεταξύ των δύο διαγνωστικών ομάδων στη γενική κόπωση και στη σωματική κόπωση. Επί πλέον, οι συσχετισμοί με την κατάθλιψη και το άγχος (DASS21) και την παρούσα υγεία έδειξαν καλή διακριτική εγκυρότητα.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η παρούσα μελέτη παρέχει υποστήριξη για το MFI-20 ως πολύτιμο εργαλείο όταν χρησιμοποιείται σε πληθυσμούς με αιμοσφαιρινοπάθειες που εμφανίζουν κόπωση ως σωματικό σύμπτωμα.

Λέξεις ευρετηρίου: Αιμοσφαιρινοπάθειες, Διαστάσεις κόπωσης, Κόπωση, Μεσογειακή αναιμία, MFI-20, Στάθμιση.