Τελ. ενημέρωση:

   02-Aug-2018
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 35(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2018, 439-445

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Κακοποίηση των ζώων και ψυχική υγεία

Δ. Δούκας,1 Μ. Βασιλειάδου,2 Δ. Τόντης,1 Α. Δουζένης3
1Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, Τμήμα Κτηνιατρικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Καρδίτσα
2Τμήμα Κοινωνικής Θεολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
3Β΄ Ψυχιατρική Κλινική, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν», Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

Τα ζώα, στο πλαίσιο της αλληλεπίδρασης με τους ανθρώπους, μπορεί να καταστούν θύματα κακοποίησης εξ αιτίας της ανθρώπινης επιθετικότητας και άλλων μορφών μη φυσιολογικής συμπεριφοράς. Στο παρόν ειδικό άρθρο παρουσιάζονται τα σύγχρονα δεδομένα για τη σχέση της κακοποίησης των ζώων με διαταραχές της ψυχικής υγείας του ανθρώπου. Κατ' αρχάς παρατίθενται συνοπτικά ορισμοί κτηνιατροδικαστικής φύσης. Η κακοποίηση των ζώων από πρόθεση –περιλαμβανομένης και της μη σύννομης θανάτωσης– χαρακτηρίζεται ως ενεργητική κακοποίηση, ενώ η κακοποίηση από αδιαφορία, αδυναμία και άγνοια συνιστά την παθητική κακοποίηση ή παραμέληση. Επιπρόσθετα, διακρίνεται σε σωματική και σε συναισθηματική κακοποίηση, ανάλογα με το αν βλάπτεται η σωματική υγεία ή η συναισθηματική ευεξία των ζώων, αντίστοιχα. Στη συνέχεια του παρόντος άρθρου επιχειρείται, σε μια διεξοδική προσέγγιση, η παρουσίαση των ψυχιατρικών διαταραχών με βάση την ηλικία των δραστών που προβαίνουν σε πράξεις κακοποίησης έναντι των ζώων (παιδιά-έφηβοι σε αντιδιαστολή με τους ενήλικες). Στα παιδιά και τους εφήβους η κακοποίηση των ζώων συνδέεται με διαταραχή διαγωγής, διαταραχές εξάρτησης, καθώς και την παραφιλική διαταραχή της κτηνοφιλίας. Στους ενήλικες συνδέεται κυρίως με την αντικοινωνική διαταραχή προσωπικότητας και κατά δεύτερο λόγο με διαταραχές εθισμού, την κτηνοφιλία, τη διαταραχή προσποίησης διά αντιπροσώπου, το σύνδρομο του Νώε και εξαιρετικά πιο σπάνια με άλλες ψυχιατρικές διαταραχές. Παράλληλα, στο παρόν άρθρο γίνεται αναφορά και στο κοινωνικό πλαίσιο μέσα στο οποίο λαμβάνουν χώρα οι πράξεις κακοποίησης έναντι των ζώων, οι οποίες είναι αλληλένδετες με ποικίλες μορφές διαπροσωπικής βίας και εγκληματικότητας (παιδική κακοποίηση, ενδοσχολικός εκφοβισμός, κακοποίηση συντρόφου, κακοποίηση ηλικιωμένων και κάθε είδους παραβατικές πράξεις).

Λέξεις ευρετηρίου: Ζώα, Κακοποίηση, Ψυχιατρικές διαταραχές, Ψυχική υγεία.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής