Τελ. ενημέρωση:

   23-Jan-2018
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 35(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2018, 29-43

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Τα λάθη είναι ανθρώπινα (μέρος Ι)
Η σύγχρονη προσέγγιση της αιτιολογίας του ιατρoγενούς λάθους
επαναπροσδιορίζει τα όρια της ατομικής ικανότητας

Μ.Λ. Τσαντίδου,1* Θ. Αδαμακίδου2
1Ιατρός Δημόσιας Υγείας, Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας, Υπουργείο Υγείας, Αθήνα
2Εργαστήριο Αποκατάστασης Χρονίων Πασχόντων, Τμήμα Νοσηλευτικής, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Αθήνας, Αθήνα

Το ιατρογενές λάθος έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών και στην απόδοση των συστημάτων υγείας και η διερεύνησή του έχει συγκεντρώσει τις τελευταίες δεκαετίες το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας. Ως αποτέλεσμα, διεθνείς οργανισμοί υγείας έχουν εντάξει τη σύγχρονη επιστημονική προσέγγιση του ιατρογενούς λάθους στις προσπάθειές τους για βελτίωση της ασφάλειας των ασθενών και των συστημάτων υγείας. Το παρόν άρθρο είναι το πρώτο σειράς δύο άρθρων, τα οποία διαπραγματεύονται την αιτιολογία και την πρόληψη του ιατρογενούς λάθους. Διερευνήθηκαν οι ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων PubMed και Google Scholar προκειμένου να εντοπιστούν πρωτογενείς έρευνες στην αγγλική γλώσσα που διερευνούσαν τους συστημικούς παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με την εμφάνιση απειλών για την ασφάλεια των ασθενών στα νοσοκομεία και χρησιμοποιούσαν την ορολογία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την ασφάλεια των ασθενών. Οι μελέτες που βρέθηκαν ήταν 39. Τα αποτελέσματα της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης υποδεικνύουν ότι το ιατρογενές λάθος και οι επιπλοκές που εμφανίζονται στους νοσοκομειακούς ασθενείς συσχετίζονται με παράγοντες της παροχής φροντίδας, όπως το φυσικό περιβάλλον, ο τεχνολογικός εξοπλισμός, η ομαδικότητα και η επικοινωνία της ιατρικής ομάδας, η δυσκολία του εγχειρήματος, ο φόρτος και η διάρκεια εργασίας του προσωπικού, τα πρωτόκολλα και οι διαδικασίες, οι ηγετικές και διοικητικές ικανότητες του χειρουργού, η αναλογία νοσηλευτικού προσωπικού ανά ασθενή, το επίπεδο εκπαίδευσης του νοσηλευτικού προσωπικού, η αναλογία του υπόλοιπου προσωπικού ανά ασθενή, ο όγκος των περιστατικών ενός νοσοκομείου και οι διοικητικές πρακτικές. Οι παράγοντες αυτοί αποτελούν, σύμφωνα με τη σύγχρονη προσέγγιση των ανθρωπίνων παραγόντων, το υπόβαθρο από το οποίο εκπορεύονται τα λάθη. Η νέα αυτή συστημική προσέγγιση του ιατρογενούς λάθους επικεντρώνεται στο οργανωσιακό πλαίσιο που επηρεάζει τις συνθήκες υπό τις οποίες εργάζονται τα άτομα και παρέχει τη δυνατότητα πρόληψης της εμφάνισης των λαθών και μείωσης των συνεπειών τους. Η υιοθέτησή της από την ιατρική κοινότητα της χώρας μας θα εξοικονομήσει σημαντικούς οικονομικούς πόρους και, το κυριότερο, θα μειώσει τους θανάτους εξ αιτίας ιατρογενών λαθών.

Λέξεις ευρετηρίου: Ανθρώπινος παράγοντας, Ασφάλεια ασθενούς, Επιπλοκές, Ιατρογενές λάθος, Συστημικός παράγοντας.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής