Τελ. ενημέρωση:
05-Aug-2017

ΣΚΟΠΟΣ Η διερεύνηση της συχνότητας χορήγησης φαρμάκων σε παιδιά προσχολικής ηλικίας χωρίς ιατρική συνταγή (ΦΧΣ), στα οποία περιλαμβάνονται τόσο εκείνα που δεν χρειάζονται συνταγογράφηση (ΜΗΣΥΦΑ), όσο και εκείνα που χρειάζονται απαραίτητα ιατρική συνταγή (ΦΑΣ) αλλά χορηγούνται χωρίς αυτή, και ο προσδιορισμός των παραγόντων οι οποίοι συσχετίζονται με τη χορήγηση των σημαντικότερων από αυτά.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η μελέτη έλαβε χώρα στους βρεφονηπιακούς σταθμούς του Δημοτικού Βρεφοκομείου Αθηνών κατά το χρονικό διάστημα Μαΐου–Ιουνίου 2011. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε με τη χρήση ειδικά σχεδιασμένου ερωτηματολογίου που διανεμήθηκε στους γονείς μετά από ενημέρωση. Για τη στατιστική ανάλυση εφαρμόστηκαν πολυπαραγοντικά μοντέλα λογιστικής παλινδρόμησης.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από τα 4.608 ερωτηματολόγια που διανεμήθηκαν, επιστράφηκαν 1.896 (συμμετοχή 43,1%). Η πλειοψηφία (95,1%) των γονέων δήλωσαν ότι είχαν χορηγήσει τουλάχιστον ένα ΦΧΣ στο παιδί τους κατά το χρονικό διάστημα των 12 μηνών πριν από την ημερομηνία συμπλήρωσης του ερωτηματολογίου. Τα συχνότερα χορηγούμενα ΦΧΣ ήταν, από τα ΜΗΣΥΦΑ, τα αναλγητικά-αντιπυρετικά (91%) και τα λιγότερο συχνά από τα ΦΑΣ, τα αντιβιοτικά (16,4%). Υπολογίστηκε ότι κάθε γονέας είχε χορηγήσει κατά μέσο όρο 1,81 διαφορετικά φαρμακευτικά προϊόντα αντιπυρετικών-αναλγητικών και 1,42 διαφορετικά προϊόντα αντιβιοτικών κατά το παραπάνω χρονικό διάστημα. Από τα αντιπυρετικά-αναλγητικά, το συχνότερα χορηγούμενο ήταν η παρακεταμόλη (57,1%), συνήθως για αντιμετώπιση πυρετού (78,8%), ενώ από την ομάδα των αντιβιοτικών, οι κεφαλοσπορίνες β΄ γενεάς (30,6%) και ο συνδυασμός αμοξυκιλλίνης/κλαβουλανικού οξέος (29,2%) για την αντιμετώπιση λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού (45,5%). Οι γονείς οι οποίοι δεν είχαν κάποια ενημέρωση σχετικά με τα ΜΗΣΥΦΑ, είχαν σε ποσοστό 73,5% λιγότερες πιθανότητες να χορηγήσουν αναλγητικά-αντιπυρετικά χωρίς ιατρική συνταγή συγκριτικά με εκείνους που ανέφεραν σχετική γνώση (σχετικός λόγος [ΣΛ]=0,27, p<0,001). Τέλος, τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, το ανώτερο επίπεδο εκπαίδευσης του πατέρα και η αλλοδαπή υπηκοότητα της μητέρας φάνηκε να σχετίζονται με στατιστικώς σημαντικά αυξημένη πιθανότητα χορήγησης αντιπυρετικών-αναλγητικών. Η αλλοδαπή πατρική υπηκοότητα καθώς και η αύξηση της ηλικίας των γονέων ανά έτος φάνηκε να αυξάνουν τη χορήγηση των αντιβιοτικών (p<0,05).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Σημαντικό ποσοστό γονέων στην Αθήνα έχουν χορηγήσει στα παιδιά τους τουλάχιστον ένα φάρμακο χωρίς ιατρική συνταγή, περιλαμβανομένων και των αντιβιοτικών, για την αντιμετώπιση συνήθων συμπτωμάτων που οφείλονται σε συχνά νοσήματα της παιδικής ηλικίας. Διάφοροι δημογραφικοί και κοινωνικοί παράγοντες, όπως η υπηκοότητα, το μορφωτικό επίπεδο, η ηλικία των γονέων αλλά και του παιδιού, καθώς και παράγοντες πληροφόρησης και ενημέρωσης, βρέθηκε να επηρεάζουν σημαντικά την πιθανότητα κατανάλωσης αντιπυρετικών-αναλγητικών, καθώς και αντιβιοτικών.

Λέξεις ευρετηρίου: Αντιβιοτικά, Μη συνταγογραφούμενα φάρμακα, ΜΗΣΥ ΦΑ, Παιδιά προσχολικής ηλικίας.