Τελ. ενημέρωση: |
||
05-Aug-2017
|
Αρχ Ελλ Ιατρ, 34(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2017, 439-447 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Ιστορική αναδρομή της έρευνας των γoνιδίων Ras Γ. Χαλδαιοπούλου, Μ. Γουλιελμάκη, N. Χουρί, Β. Ζουμπουρλής |
Η ικανότητα μιας ομάδας ρετροϊών να προκαλεί όγκους σε ζώα μετά τη μόλυνσή τους αποτέλεσε την πρώτη ένδειξη ύπαρξης γενετικών στοιχείων με ογκογόνες ιδιότητες. Διεξοδικές μελέτες που εκπονήθηκαν ταυτοποίησαν τα πρώτα ογκογονίδια Ras σε αυτούς τους ρετροϊούς, ενώ αργότερα αποδείχθηκε ότι πρόκειται για γονίδια που εντοπίζονται στο γονιδίωμα του αρουραίου. Η αφορμή για περαιτέρω μελέτη των συγκεκριμένων γονιδίων δόθηκε με τον εντοπισμό μεταλλαγμένων γονιδίων Ras σε καρκίνους του ανθρώπου. Έτσι, τα επόμενα χρόνια διεξήχθη μια σειρά βιοχημικών και δομικών μελετών, in vivo και in vitro, που προσέφερε πληροφορίες θεμελιώδους σημασίας για την κυτταρική βιολογία, αλλά και τη βιολογία του καρκίνου. Αποδείχθηκε ότι οι εν λόγω πρωτεΐνες αποτελούν ένα πολύ μικρό τμήμα μιας υπεροικογένειας Ras-σχετιζόμενων μικρών GTPασών, οι οποίες διαδραματίζουν καίριο ρόλο στη ρύθμιση των περισσότερων βασικών κυτταρικών λειτουργιών. Η μελέτη των συγκεκριμένων μορίων συνέβαλε σημαντικά στη βαθύτερη κατανόηση τόσο του μοριακού μηχανισμού επαγωγής της καρκινογένεσης, όσο και του πολύπλοκου μηχανισμού μετάδοσης σήματος γενικότερα. Παράλληλα, η ερευνητική δραστηριότητα αυτής της περιόδου ανέδειξε τη σημασία των μικρών GTPασών για τη βιολογία, καθώς και τη συμβολή των εξωκυττάριων σημάτων στη ρύθμιση των ενδοκυτταρικών διαδικασιών. Παρ' όλο που η πλήρης κατανόηση της λειτουργίας των Ras βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη, τα τελευταία χρόνια, η γνώση που έχει συσσωρευτεί μετά από πολλά έτη μελετών έχει επικεντρωθεί στην εύρεση αποτελεσματικών αντικαρκινικών θεραπειών. Στο συγκεκριμένο άρθρο ανασκόπησης πραγματοποιείται μια αναδρομική ανάλυση της ιστορίας της έρευνας των γονιδίων Ras και, συγκεκριμένα, γίνεται μια ανάλυση των σταδιακών ανακαλύψεων που συνέβησαν και αφορούν στη βιοχημεία, στη δομή και στον μηχανισμό δράσης των Ras, αλλά και στη συσχέτισή τους με τον καρκίνο.
Λέξεις ευρετηρίου: Μεταγωγή σήματος μέσω Ras, Μικρές GTPάσες, Ras, Ras στοχευμένη θεραπεία του καρκίνου.