|
  Τελ. ενημέρωση: |
 |
|
|
28-Nov-2016
|
 |
|
|
Αρχ Ελλ Ιατρ, 33(6), Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2016, 727-738 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ Οστεοαρθρίτιδα και επιγενετική Π.Κ. Παναγόπουλος,1 Γ.Ι. Λάμπρου1,2 |
Η οστεοαρθρίτιδα είναι η πιο συχνή χρόνια αρθροπάθεια και μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής. Η αιτιολογία της είναι αποτέλεσμα συνδυασμού γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Οι μελέτες συσχέτισης σάρωσης του γονιδιώματος έχουν επιτρέψει την ταυτοποίηση πολλών γονιδιακών τόπων που συσχετίζονται με την οστεοαρθρίτιδα, αλλά δεν έχουν κατορθώσει να εξηγήσουν το σύνολο της κληρονομικότητας και της γενετικής συνιστώσας της αιτιολογίας της. Τα τελευταία έτη δημοσιεύεται διαρκώς αυξανόμενος αριθμός μελετών για τις επιγενετικές μεταβολές στη νόσο αυτή, οι οποίες ίσως ευθύνονται για ένα μεγάλο μέρος της κληρονομικότητάς της. Οι επιγενετικοί μηχανισμοί περιλαμβάνουν τη μεθυλίωση του DNA, την έκφραση των microRNAs και την τροποποίηση των ιστονών. Γονίδια που εμπλέκονται στην παθογένεση της οστεοαρθρίτιδας παρουσιάζουν μεταβολές στη μεθυλίωσή τους, με αποτέλεσμα μεταβολές και στην έκφρασή τους. Μελέτες σάρωσης της μεθυλίωσης του γονιδιώματος έχουν ταυτοποιήσει πολλούς γενετικούς τόπους που παρουσιάζουν μεταβολή στη μεθυλίωσή τους στη νόσο. Επί πλέον, η ακετυλίωση και η μεθυλίωση των ιστονών είναι διαταραγμένη στην οστεοαρθρίτιδα, με αποτέλεσμα και πάλι τη μεταβολή της έκφρασης των γονιδίων που συμμετέχουν στην ανάπτυξη της νόσου. Ήδη μελετάται η αποτελεσματικότητα των αναστολέων των αποακετυλασών των ιστονών στη θεραπεία της οστεοαρθρίτιδας. Από την άλλη πλευρά, πλήθος microRNAs παρουσιάζουν μεταβολή στην έκφρασή τους στην οστεοαρθρίτιδα, με αποτέλεσμα τη διαφορετική ρύθμιση της γονιδιακής έκφρασης. Συμπερασματικά, τα παραπάνω ευρήματα έχουν αναδείξει τη συμμετοχή των επιγενετικών μηχανισμών στην παθογένεση της νόσου και έχουν δημιουργήσει νέες προοπτικές για τη διαλεύκανση των παθογενετικών μηχανισμών, για τη διαγνωστική προσέγγιση και για τη θεραπευτική αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας. Περαιτέρω μελέτες είναι απαραίτητες ώστε να αναδείξουν σε μεγαλύτερο εύρος τον μηχανισμό της επιγενετικής στην οστεοαρθρίτιδα και να βοηθήσουν στην κατανόηση αυτού του περίπλοκου φαινομένου.
Λέξεις ευρετηρίου: Οστεοαρθρίτιδα, Mεθυλίωση DNA, microRNA, Tροποποίηση ιστονών.
