Τελ. ενημέρωση:
   27-Apr-2016
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 33(3), Μάιος-Ιούνιος 2016, 386-398

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Εκπαίδευση ενδυνάμωσης ασθενών που υποβάλλονται σε ολική αρθροπλαστική γόνατος ή ισχίου

Π. Κοπανιτσάνου,1 Π. Σουρτζή,2 K. Valkeapaa,3 Χ. Λεμονίδου2
1Γενικό Νοσοκομείο Πειραιώς «Τζάνειο», Πειραιάς
2Τμήμα Νοσηλευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα
3Department of Nursing Science, University of Turku, Turku, Φινλανδία

ΣΚΟΠΟΣ Η γήρανση του πληθυσμού οδηγεί σε αύξηση της συχνότητας εμφάνισης νόσων φθοράς, όπως η αρθρίτιδα, και συνεπακόλουθα σε αύξηση του αριθμού των προγραμματισμένων επεμβάσεων, όπως η ολική αρθροπλαστική (ΟΑ). Παράλληλα, η εκπαίδευση των ασθενών αποτελεί απαραίτητη παράμετρο της νοσηλευτικής φροντίδας και έχει συσχετιστεί με θετικές εκβάσεις υγείας. Σκοπό της παρούσας μελέτης αποτέλεσε η διερεύνηση των γνώσεων που προσδοκούν να λάβουν οι ασθενείς οι οποίοι υποβάλλονται σε ΟΑ ισχίου ή γόνατος και των γνώσεων που τελικά λαμβάνουν.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Περιγραφική μελέτη επισκόπησης και συσχέτισης, με διαχρονική παρακολούθηση σε τρεις χρονικές στιγμές: Πριν από την επέμβαση, κατά την έξοδο από το νοσοκομείο και 6 μήνες μετά. Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από ασθενείς που υποβλήθηκαν σε ΟΑ σε τρία γενικά νοσοκομεία της Αττικής. Το εργαλείο συλλογής των δεδομένων ήταν το ερωτηματολόγιο προσδοκώμενης και προσληφθείσας γνώσης του ασθενούς. Σε όλη τη διάρκεια της μελέτης ακολουθήθηκαν οι αρχές της Διακήρυξης του Helsinki (2008). Διενεργήθηκε ανάλυση των δεδομένων με παραμετρικές δοκιμασίες.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Η μέση ηλικία των ασθενών του δείγματος ήταν τα 72,32 έτη. Στην πλειονότητά τους οι ασθενείς ήταν γυναίκες (71,3%), απόφοιτοι του δημοτικού (76,1%) και χωρίς επαγγελματική εκπαίδευση (80,4%). Οι ασθενείς παρουσίασαν υψηλές προσδοκίες για γνώσεις, ιδιαίτερα στη λειτουργική και στη βιοσωματική διάσταση της εκπαίδευσης ενδυνάμωσης. Οι προσδοκίες, όμως, των ασθενών για γνώση, όπως μετρήθηκαν με την κλίμακα προσληφθείσας γνώσης κατά την έξοδό τους από το νοσοκομείο και στο διάστημα των 6 μηνών μετά την επέμβαση, δεν καλύφθηκαν επαρκώς. Περισσότερο καλύφθηκαν οι προσδοκίες των ασθενών στη λειτουργική και στη βιοσωματική διάσταση. Η ηλικία των ασθενών δεν συσχετίστηκε με την προσδοκώμενη και την προσληφθείσα γνώση.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι ασθενείς έδειξαν ότι είχαν μεγάλες προσδοκίες για την εκπαίδευσή τους και ότι οι προσδοκίες αυτές δεν καλύφθηκαν πλήρως, γεγονός που δυσχεραίνει την ενδυνάμωσή τους. Παράλληλα, η εκπαίδευση του ασθενούς αποτελεί σημαντική και ανεξάρτητη νοσηλευτική παρέμβαση και οι προσπάθειες για προαγωγή της θα συμβάλλουν στην αναβάθμιση του ρόλου της Νοσηλευτικής στην ελληνική κοινωνία. Στο μέλλον, είναι σημαντικό να προσφέρονται στους ασθενείς πολλές επιλογές σ' ό,τι αφορά στην εκπαίδευση και η πρωτοβουλία πρέπει να αρχίσει από τους νοσηλευτές.

Λέξεις ευρετηρίου: Εκπαίδευση ασθενούς, Εκπαίδευση ενδυνάμωσης, Ολική αρθροπλαστική.

© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής