Τελ. ενημέρωση:
   19-Jan-2016
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 33(1), Ιανουάριος-Φεβρουάριος 2016, 55-63

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Τα GIS ως χρήσιμο εργαλείο για τις πολιτικές δημόσιας υγείας, εν καιρώ οικονομικής κρίσης

Ε. Μελιδονιώτης,1 Δ. Σηφάκη-Πιστόλλα,2 Ν. Τζανάκης3
1Αναισθησιολογικό Τμήμα, Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου, Ηράκλειο Κρήτης
2Κλινική Κοινωνικής και Οικογενειακής Ιατρικής, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ηράκλειο Κρήτης
3Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, Ηράκλειο Κρήτης

ΣΚΟΠΟΣ Η παρουσίαση επιλεγμένων δυνατοτήτων των συστημάτων γεωγραφικών πληροφοριών (ΣΓΠ, GIS), οι οποίες θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες (οικονομικές και αποδοτικές) για τη χάραξη πολιτικών υγείας. Αυτό θα επιτευχθεί μέσω του παραδείγματος των θανατηφόρων τροχαίων ατυχημάτων (ΘΤΑ) στην περιφέρεια της Κρήτης (2001–2012), της χωρο-χρονικής τους κατανομής και της χωρικής πρόβλεψης. Το εν λόγω παράδειγμα επιλέχθηκε καθώς οι θάνατοι που οφείλονται σε τροχαία ατυχήματα αποτελούν ένα παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας, με δραματική αύξηση σε περιόδους οικονομικής κρίσης.

ΥΛΙΚΟ-ΜΕΘΟΔΟΣ Η παρούσα χωρική επιδημιολογική μελέτη χρησιμοποίησε δεδομένα τα οποία προέρχονταν από το ηλεκτρονικό σύστημα καταγραφής του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ), έπειτα από σχετική άδεια. Βασίζεται σε μεθόδους χωρικής στατιστικής και περιγραφικών χωρικών δεδομένων που εφαρμόστηκαν στο λογισμικό Arc map 10 (GIS) (ESRI). Επίσης, έγινε χρήση του λογισμικού προγράμματος Statistical Package for Social Sciences (SPSS), έκδοση 20.0, ενώ όλοι οι έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας 0,05.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Περισσότερες συντριβές παρουσιάστηκαν σε πυκνοκατοικημένες περιοχές, κοντά στις πρωτεύουσες των νομών και ιδιαίτερα του Ηρακλείου και των Χανίων. Παράλληλα, οι παραλιακές περιοχές στα βόρεια των νομών είχαν μεγαλύτερη συγκέντρωση θανατηφόρων τροχαίων κατά τους θερινούς μήνες και ειδικότερα τον Ιούνιο, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο. Ο δείκτης επίπτωσης ισοδυναμούσε με 610,9 ΘΤΑ/100.000 ατόμων πληθυσμού. Ο εκτιμώμενος αριθμός ΘΤΑ ανά 50 km2 εμφάνισε τις υψηλότερες τιμές στους Δήμους Ηρακλείου και Πλατανιά (5,5/50 km2), ενώ ο μικρότερος παρουσιάστηκε στους Δήμους Καντάνου (0,0001/50 km2) και Βιάννου Σητείας (0,08/50 km2).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Το φαινόμενο της θνησιμότητας από τροχαία ατυχήματα παρουσιάζει έντονες αυξητικές τάσεις στην Περιφέρεια της Κρήτης (μείωση μετακινούμενων οχημάτων-αύξηση ΘΤΑ). Με την εφαρμογή του εργαλείου GIS και την αξιοποίηση των δεδομένων που έχουν αναπτυχθεί, μπορεί να επιτευχθεί βελτίωση της ασφάλειας των χρηστών και του συστήματος οδικής διαχείρισης.

Λέξεις ευρετηρίου: GIS, Θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα, Οικονομική κρίση, Πρόληψη.

© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής