|
  Τελ. ενημέρωση: |
 |
|
|
03-Aug-2013
|
 |
|
|
Αρχ Ελλ Ιατρ, 30(4), Ιούλιος-Αύγουστος 2013, 391-405 ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ MicroRNAs, καρκίνος και καρκινικά βλαστοκύτταρα. Από την έρευνα στη θεραπεία E. Σκούρτη,
Ι. Χριστοδούλου,
Σ. Λογοθέτη,
Β. Ζουμπουρλής |
Τα microRNAs (miRNAs) έχουν μήκος 21−23 νουκλεοτίδια και ρυθμίζουν τη γονιδιακή έκφραση στα ευκαρυωτικά κύτταρα μέσω πρόσδεσης σε μια μη κωδική περιοχή των mRNA-στόχων που ονομάζεται 3'-αμετάφραστη περιοχή (3'-UTR). Με αυτόν το μηχανισμό, τα miRNAs ρυθμίζουν την αυτο-ανανέωση, τη διαφοροποίηση και τη διαίρεση των κυττάρων, μέσω της μετα-μεταγραφικής σίγησης των γονιδίων. Διαδραματίζουν σημαντικούς ρόλους σε πολλές κυτταρικές διαδικασίες, όπως ο πολλαπλασιασμός και η απόπτωση των βλαστοκυττάρων, καθώς και σε διάφορες νόσους (με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον καρκίνο). Τα miRNAs ρυθμίζουν τη γονιδιακή έκφραση είτε αναστέλλοντας τη μετάφραση, είτε προωθώντας την αποδόμηση συγκεκριμένων μεταγράφων RNAs (mRNAs). Παρά το γεγονός ότι ποσοστό 3% των γονιδίων του ανθρώπου κωδικοποιεί miRNAs, τα εν λόγω miRNAs ρυθμίζουν περίπου το 30% των γονιδίων που κωδικοποιούν πρωτεΐνες. Αυτό υποδεικνύει όχι μόνο τη σημασία τους σε ποικίλα ρυθμιστικά μονοπάτια, αλλά και το δυναμικό τους για χειρισμό των λειτουργιών του κυττάρου. Επιπρόσθετα, όσον αφορά στον καρκίνο, τα miRNAs έχει παρατηρηθεί να δρουν τόσο ως ογκοκατασταλτικά μόρια όσο και ως ογκογονίδια, τα οποία αναστέλλουν και επάγουν-προάγουν την ανάπτυξη όγκου, αντίστοιχα. Επί πλέον, μια συνολική υποέκφραση των miRNAs παρατηρείται σε πολλούς καρκινικούς ιστούς, σε σύγκριση με τους αντίστοιχους φυσιολογικούς. Επομένως, μια δυναμική θεραπευτική χρήση των miRNAs αφορά στη διόρθωση των απορρυθμισμένων επιπέδων μετάφρασης γονιδίων-στόχων που εμπλέκονται σε μονοπάτια σηματοδότησης στα καρκινικά κύτταρα, και ιδιαίτερα στα καρκινικά βλαστοκύτταρα που πρωτίστως ευθύνονται για την καρκινογένεση και τις μεταστάσεις. Σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου είναι η επισήμανση του κομβικού ρόλου των miRNAs κατά τον πολλαπλασιασμό, την απόπτωση και τη διαφοροποίηση των βλαστικών κυττάρων και την πιθανή μελλοντική συμβολή των συγκεκριμένων μορίων σε θεραπευτικές προσεγγίσεις σχετικά με τον καρκίνο.
Λέξεις ευρετηρίου: Βλαστοκύτταρα, Θεραπεία του καρκίνου, Καρκινικά βλαστοκύτταρα, MiRNAs.
