Τελ. ενημέρωση:

   17-Jun-2012
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 29(3), Μάιος-Ιούνιος 2012, 311-318

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Ρόλος των οιστρογόνων στην ανάπτυξη του προστάτη
Κομπάρσοι ή κρυφοί πρωταγωνιστές;

Γ. Λαβράνος, Ρ. Αγγελοπούλου
Εργαστήριο Ιστολογίας-Εμβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα

Τα ανδρογόνα και τα οιστρογόνα βρίσκονται στο επίκεντρο της ενδοκρινολογίας της αναπαραγωγής εδώ και δεκαετίες, λόγω της σημασίας τους για τη διαφοροποίηση του φύλου. Η αρχική αντίληψη της αποκλειστικής έκφρασης φυλο-ειδικών ορμονών έχει πλέον δώσει τη θέση της σε ένα σύνθετο πρότυπο αλληλεπιδράσεων, όπου η σχετική συγκέντρωση διαφόρων ορμονών και υποδοχέων ανά ιστό και αναπτυξιακή φάση καθορίζει τον τελικό φαινότυπο. Στην περίπτωση του προστάτη, ο ρόλος των ανδρογόνων στην ανάπτυξή του είναι καταλυτικός. Όμως, τα οιστρογόνα παραμένουν σημαντικά για τη λεπτή ρύθμιση του φαινομένου. Ειδικότερα, η αρωματοποίηση και η έκφραση του οιστρογονικού υποδοχέα τύπου άλφα είναι απαραίτητη για την επαγωγή της διακλαδωτής μορφογένεσης και τη διαφοροποίηση-λειτουργική εξειδίκευση. Σε περίπτωση υπερέκθεσης στα οιστρογόνα την περιγεννητική περίοδο, η ανάπτυξη του οργάνου αλλοιώνεται μη αντιστρεπτά, μέσω του φαινομένου της «αποτύπωσης». Η επίπτωση διαφέρει ανάλογα με το λοβό, τον κυτταρικό τύπο και τη φάση ανάπτυξης του προστάτη και αφορά στην έκφραση γονιδίων που ελέγχουν την κυτταρική προσκόλληση και διαφοροποίηση. Σε συνθήκες στέρησης ανδρογόνων, η έκφραση του υποδοχέα των οιστρογόνων είναι αναγκαία για τη «διάσωση» του αδένα και προϋποθέτει συνδυασμένη υποκατάσταση τεστοστερόνης και οιστρογόνων. Επί πλέον, τόσο η αποτύπωση όσο και συγκεκριμένοι πολυμορφισμοί στον υποδοχέα των οιστρογόνων επηρεάζουν την πιθανότητα υπερπλασίας ή καρκινογένεσης του προστάτη. Κατά συνέπεια, η αποσαφήνιση του ρυθμιστικού ρόλου των οιστρογόνων και των υποδοχέων τους στη φυσιολογία και στην παθοφυσιολογία του προστάτη μπορεί να αποτελέσει στο εγγύς μέλλον τη βάση για την ανάπτυξη νέων θεραπευτικών επιλογών (SERMS).

Λέξεις ευρετηρίου: Ανδρογόνα, Αποτύπωση, Διμορφισμός, Οιστρογόνα, Προστάτης.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής