Τελ. ενημέρωση:
14-Nov-2011

Ο όρος «δευτεροπαθής φλοιο-επινεφριδιακή ανεπάρκεια» (ΔΦΕΑ) αναφέρεται σε κλινικό σύνδρομο που προκύπτει από τη μειωμένη παραγωγή των γλυκοκορτικοειδών, λόγω ανατομικής ή λειτουργικής βλάβης της υποθαλαμο-υποφυσιακής μονάδας. Η ΔΦΕΑ παρουσιάζει ολοένα αυξανόμενη επίπτωση, κυρίως λόγω της ευρείας θεραπευτικής χρήσης των γλυκοκορτικοειδών που καταστέλλουν τον υποθαλαμο-υποφυσεο-επινεφριδιακό (ΥΥΕ) άξονα. Η τεκμηρίωσή της πραγματοποιείται ως επί το πλείστον με τη βοήθεια δυναμικών δοκιμασιών ενώ είναι δυσχερής και συχνά αβέβαιη. Ως εκ τούτου, ανακύπτουν μείζονα διαγνωστικά προβλήματα και συνεπώς θεραπευτικά διλήμματα. Η παρούσα ανασκόπηση, αρχικά, αναφέρεται στο πρόβλημα της διαχείρισης των ασθενών με ενδεχόμενη ΔΦΕΑ λόγω χωροκατακτητικών εξεργασιών στην υποθαλαμοϋποφυσιακή περιοχή. Επισημαίνονται οι διαγνωστικές δυσχέρειες προεγχειρητικά, αλλά κυρίως μετεγχειρητικά, που επιτείνονται από τις συνθήκες της ελληνικής πραγματικότητας. Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στην προσπάθεια υπέρβασής τους και επισημαίνεται η ανάγκη για συστηματική και εποικοδομητική συνεργασία μεταξύ νευροχειρουργών και ενδοκρινολόγων. Γι' αυτό, διατυπώνεται η πρότασή μας για την υιοθέτηση συγκεκριμένου πρωτοκόλλου με σκοπό τη lege-artis διαχείριση των συγκεκριμένων ασθενών προεγχειρητικά, κατά την ημέρα της επέμβασης, αλλά κυρίως μετεγχειρητικά. Στη συνέχεια, το ενδιαφέρον εστιάζεται στην πρόληψη της εκδήλωσης ΔΦΕΑ στο πλαίσιο της απόσυρσης μακροχρόνιας θεραπείας με υψηλές δόσεις γλυκοκορτικοειδών. Για το σκοπό αυτόν περιγράφονται αναλυτικά δύο πρωτόκολλα απόσυρσης. Περαιτέρω γίνεται μνεία στο σπάνιο μάλλον σύνδρομο της απόσυρσης των γλυκοκορτικοειδών που συχνά συγχέεται με τη ΔΦΕΑ. Τέλος, επισημαίνεται ο τρόπος της διαχείρισης των ασθενών με τεκμηριωμένη ΔΦΕΑ σε περίπτωση παρεμπίπτουσας οξείας νόσου, προγραμματισμένης ή μη χειρουργικής επέμβασης και σε κύηση.

Λέξεις ευρετηρίου: Απόσυρση, Δευτεροπαθής φλοιοεπινεφριδιακή ανεπάρκεια, Χειρουργείο.