Τελ. ενημέρωση:
21-May-2008

Ο διάσημος Σκωτσέζος επιδημιολόγος Sir Ronald Ross ήλθε στην Ελλάδα το 1906 προσκεκλημένος της αγγλικής εταιρείας που είχε αναλάβει τα έργα αποξήρανσης στην Κωπαΐδα. Περιόδευσε στη Βοιωτία σε συνεργασία με το Σύλλογο προς Περιστολή των Ελωδών Νόσων, ο οποίος είχε αρχίσει να δραστηριοποιείται σε μεγάλο βαθμό, αν και ήταν στα πρώτα του βήματα. Ο Ross, σε διάλεξή του το 1906 στην Ιατρική Εταιρεία της Οξφόρδης, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Αρχεία Ιατρικής, διαπιστώνει ότι η ελονοσία ήταν ευρύτατα διαδεδομένη στους ενήλικες εργάτες της αγγλικής εταιρείας, αλλά και στα παιδιά των κατοίκων της Βοιωτίας, τα οποία εξετάστηκαν κλινικά, ενώ ορισμένα υποβλήθηκαν και σε αιματολογικές εξετάσεις. Όπως αναφέρεται, διάφορα είδη κωνώπων διέδιδαν τη νόσο, κυρίως όπου υπήρχαν έλη. Ο νομπελίστας καθηγητής με εμπειρίες σε όλο τον κόσμο σύστησε σειρά μέτρων πρόληψης της νόσου. Σημαντική ήταν η προσπάθεια του πρωτοπόρου ερευνητή Ross να πείσει βασιλιά, πρωθυπουργό και όλες τις ελληνικές αρχές στη στήριξη του ανθελονοσιακού αγώνα που είχαν αρχίσει οι Καρδαμάτης και Σάββας. Επίσης, ο Ross υποστήριξε ότι η ενδημούσα στην Ελλάδα ελονοσία έπαιξε μεγάλο ρόλο στην κατάρρευση του ελληνικού πολιτισμού στην αρχαιότητα, αλλά και στη νεότερη Ελλάδα παρέμενε ανασταλτικός παράγοντας της προόδου. Ο Ross υπήρξε επιστημονικός, αλλά και οικονομικός αρωγός στον ελληνικό ανθελονοσιακό αγώνα. Αυτή η προσφορά δεν θα υπήρχε, παρά τη δεδομένη αγάπη του Ross για την κλασική Ελλάδα, αν δεν είχαν προηγηθεί η εκτέλεση έργων αποξήρανσης και η δράση διακεκριμένων Ελλήνων ιατρών στον ανθελονοσιακό αγώνα, όπως του Σάββα. Σαφώς, το τεράστιο ειδικό βάρος του βοήθησε το συστηματικό αγώνα των Ελλήνων υγειονομικών. Επίσης, η στρατιωτική ιδιότητα του Ross και του Σάββα επέτρεψε την αξιοποίησή τους στον ανθελονοσιακό αγώνα στους πολέμους που ακολούθησαν στο μέτωπο της Μακεδονίας.

Λέξεις ευρετηρίου: Ελονοσία, Καρδαμάτης, Κωπαΐδα, Ross, Σάββας.