Τελ. ενημέρωση:
15-Nov-2005

Σκοπός αυτού του άρθρου είναι ο εντοπισμός των διαφόρων εργαλείων εκτίμησης της ποιότητας ζωής ή των παραμέτρων της σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ) τύπου 1 και τύπου 2, με απώτερο στόχο την επιλογή ενός κατάλληλου για τη Γενική Ιατρική στη χώρα μας εργαλείου. Έγινε συστηματική βιβλιογραφική αναζήτηση την περίοδο 1980-2002 στις εξής ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων: PubMed, EMBASE, Cinahl, Mednet-HELLAS και QOLID του Mapi Research Institute, για την ανεύρεση των μέχρι τώρα δημοσιευμένων εργαλείων αξιολόγησης της ποιότητας ζωής και των παραμέτρων της. Η έρευνα περιέλαβε μόνο κλίμακες που αφορούν ειδικά στο ΣΔ. Εντοπίστηκαν συνολικά 60 ειδικές κλίμακες, που αναφέρονται γενικά στην ποιότητα ζωής ασθενών με ΣΔ ή εκτιμούν συγκεκριμένες παραμέτρους αυτής. Οι 40 από αυτές εκτιμούν κυρίως παραμέτρους ψυχολογικές, κοινωνικές ή και σωματικές, που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής των ασθενών. Οι 10 εκτιμούν κυρίως το βαθμό ικανοποίησης των ασθενών από την ποιότητα της φροντίδας και παροχής υπηρεσιών και, τέλος, 10 κλίμακες διερευνούν τις απόψεις και τις γνώσεις των ασθενών γύρω από τη νόσο τους. Η εκτενέστερη από πλευράς ερωτήσεων κλίμακα είναι η DCP, με 234 ερωτήσεις, και η συντομότερη η ADS, με 7 ερωτήσεις. Οι DHP-1, DKQ-1, DSQOLS, barriers to self-care scale, IMDSES και KPDQ είναι ειδικές για το ΣΔ τύπου 1, ενώ οι DHP-18, DKQ-2, type 2 diabetes symptom checklist και DSC ειδικές για τον τύπο 2. Ορισμένες κλίμακες, όπως οι DHP, DTSQ και DSC-R, έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 13 γλώσσες η καθεμιά. Συμπερασματικά, αρκετά εργαλεία έχουν αναπτυχθεί για την εκτίμηση της ποιότητας ζωής στο ΣΔ τύπου 1 και 2. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή της κλίμακας για ένα συγκεκριμένο πληθυσμό, καθώς αυτή η επιλογή συχνά καθορίζει και την ποιότητα των πληροφοριών που λαμβάνουμε.

Λέξεις ευρετηρίου: Ειδικό εργαλείο, Εκτίμηση, Κλίμακα, Ποιότητα ζωής, Σακχαρώδης διαβήτης.