Τελ. ενημέρωση:

   10-Sep-2004
 

Αρχ Ελλ Ιατρ, 18(5), Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2001, 466-474

ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ

Εφηβεία και κατάθλιψη

Ε. Λαζαράτου, Δ.Κ. Αναγνωστόπουλος
Υπηρεσία Ψυχικής Υγιεινής Παιδιών και Εφήβων, Κοινοτικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής Βύρωνα-Καισαριανής,
Ψυχιατρική Κλινική, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Aθήνα

Η κατάθλιψη στην εφηβεία παρουσιάζεται με αυξημένη συχνότητα, με σοβαρές επιπτώσεις στην προσωπική και κοινωνική ζωή του εφήβου, συνδεόμενη άμεσα και με κίνδυνο αυτοκτονίας. Πριν από το 1980 η κατάθλιψη των εφήβων αναφερόταν σπάνια, λόγω της άτυπης κλινικής εικόνας, που αυθόρμητα συνδεόταν με την κρίση της εφηβείας. Η εξέλιξη αναμενόταν ευνοϊκή και η ίαση ετοποθετείτο στο τέλος της εφηβείας. Η θεαματική αύξηση των αποπειρών αυτοκτονίας και των αυτοκτονιών στην εφηβεία οδήγησε σε πολλαπλές μελέτες με αντικείμενο την επιδημιολογία, την κλινική εικόνα, την αιτιοπαθογένεια και την αντιμετώπιση της κατάθλιψης σε αυτή την ηλικία. Με τα σύγχρονα δεδομένα, αποδεικνύεται ότι η εμφάνιση κατάθλιψης στην εφηβεία είναι συχνή, η κλινική της εικόνα παρουσιάζει ορισμένες ιδιαιτερότητες σε σχέση με την κατάθλιψη των ενηλίκων, ενώ υπάρχει αυξημένος κίνδυνος συνέχισης της παθολογίας στην ενήλικη ζωή. Ποικίλοι γενετικοί, οικογενειακοί, δημογραφικοί, ψυχοκοινωνικοί, γνωσιακοί και βιολογικοί παράγοντες, συνδεόμενοι με την έναρξη και την πορεία της νόσου, έχουν αναγνωριστεί. Για την αντιμετώπισή της προτάθηκαν γνωσιακές, συμπεριφορικές, ψυχαναλυτικές και συστημικές προσεγγίσεις με τη βοήθεια ή μη της φαρμακοθεραπείας και έδωσαν αντικρουόμενα αποτελέσματα. Η εν δυνάμει σοβαρότητα της εφηβικής κατάθλιψης απαιτεί μεγαλύτερη προσοχή στη διαγνωστική εκτίμηση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση. Η δυσκολία αναγνώρισης συνδέεται αφενός με τη στάση του εφήβου, που δεν ζητάει ο ίδιος βοήθεια για τα προβλήματά του, και αφετέρου με εκείνη των ενηλίκων, γονέων, δασκάλων και γιατρών, που παρατηρούν περισσότερο τις εξωτερικευμένες διαταραχές συμπεριφοράς και όχι το άγχος ή τα καταθλιπτικά συναισθήματα του εφήβου. Η θεραπευτική αντιμετώπιση οφείλει να εστιάζεται στον έφηβο, αλλά να συμπεριλαμβάνει και την οικογένεια, η οποία συμμετέχει στην αιτιοπαθογένεια και την εξέλιξη της νόσου και από την οποία άμεσα εξαρτάται ο έφηβος σ' αυτή την κρίσιμη φάση της ζωής του.

Λέξεις ευρετηρίου: Αυτοκτονία, Εφηβεία, Κατάθλιψη, Κρίση της εφηβείας.


© Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής